27 czerwca 2018 r. na terenie Akademii Sztuki Wojennej w Warszawie „Hymn Sybiraków” zainaugurował VIII Krajowy Zjazd Delegatów Związku Sybiraków. Zjazd odbywa się przy okazji obchodów dwóch niezwykle ważnych dla środowiska sybirackiego rocznic – 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości oraz 90. rocznicy założenia Związku – podkreślił obecny na uroczystości Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk.

 

Szef UdSKiOR przypomniał wkład w odzyskanie niepodległości wielu pokoleń Polaków, którzy zostali zesłani w głąb carskiej Rosji. Nie byłoby cudu listopada 1918 r., gdyby nie ofiara pięciu pokoleń Polaków, gdyby nie ofiara pięciu pokoleń Sybiraków. Pierwsze wywózki w głąb Rosji rozpoczęły się dokładnie 250 lat temu, po Konfederacji Barskiej. I tak jak słyszeliśmy i śpiewaliśmy w „Hymnie Sybiraków, tej wspaniałej i przejmującej pieśni autorstwa Sybiraka Mariana Jonkajtysa – pieśni, która stała się hymnem Państwa środowiska, ale która weszła też do kanonu pieśni hymnicznych całego narodu – przez cały ten okres zaborów Sybiracy „szli i szli niepokonani i Bóg dał zwycięstwo” – przyszedł listopad 1918, a później zwycięstwo roku 1920.

 

Dzięki tamtej ofierze, ofierze Sybiraków, którzy byli wywożeni po kolejnych naszych zrywach niepodległościowych, po insurekcjach, po rewolucjach, po spiskach. Dzięki tej ofierze wybiliśmy się na niepodległość.

 

Wiedział o tym dobrze Józef Piłsudski, który był członkiem Związku Sybiraków, który otrzymał legitymację Związku 90 lat temu z nr 1. Wiedział dobrze, czym jest Syberia i męczeństwo. Wiedział też dobrze, i tym próbował swoich współpracowników i społeczeństwo zarazić, że męczeństwo Syberii utwierdza i utrwala wolę walki. Józef Piłsudski na Syberii po raz pierwszy, jak wspomina Jego małżonka, stał się orędownikiem tego sformułowania, które potem ukuł w przesłanie dla swojego pokolenia i pokoleń przyszłych – „być zwyciężonym i nie ulec to zwycięstwo” – przypomniał Minister Jan Józef Kasprzyk, który w drugiej części wystąpienia nakreślił historię powstania Związku Sybiraków w 1928 r.

 

W imieniu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy Szef UdSKiOR wręczył Marii Stankiewicz Złoty Krzyż Zasługi przyznany za działalność społeczną i charytatywną oraz za wkład w edukację patriotyczną młodzieży.

 

W uznaniu szczególnych zasług w kultywowaniu pamięci o walce o niepodległość Ojczyzny Minister Jan Józef Kasprzyk odznaczył Medalami „Pro Patria” Helenę Bieniakońską-Żak, Aleksandra Hreczecha, Romualda Karczewskiego oraz Henryka Skirgajło.

 

Zarząd Główny Związku Sybiraków wręczył zasłużonym członkom organizacji okolicznościowe medale.

 

Związek Sybiraków został założony w czerwcu 1928 roku przez byłych żołnierzy Polskiej Dywizji Syberyjskiej. Honorowym członkiem Związku Sybiraków był Marszałek Polski Józef Piłsudski, który oskarżony o udział w spisku na życie cara został skazany na 5 lat zesłania na Syberię. Związek zawiesił swoją działalność w okresie II wojny światowej. Podczas totalitarnych rządów komunistycznych działalność także nie była możliwa. Reaktywacja Związku miała miejsce dopiero w 1988 r., kiedy zaczęto oficjalnie mówić o zsyłkach i deportacjach z lat 1940-1946 na tereny byłego Związku Sowieckiego.

 

nr 2 (398) 2024 luty

 

202402