W dniu 2 października 2018 roku, w 74. rocznicę zakończenia Powstania Warszawskiego, na ścianie siedziby Związku Powstańców Warszawskich przy ulicy Długiej odsłonięto tablicę upamiętniającą generała Zbigniewa Ścibor-Rylskiego ps. Motyl. W uroczystości udział wziął Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Jan Józef Kasprzyk.

 

Podczas uroczystości Halina Jędrzejewska ps. Sławka, Wiceprezes Związku Powstańców Warszawskich, prosiła by pamiętać o generale.

 

Chciałabym żebyście wszyscy Państwo zapamiętali generała takim jakim był przez całe swoje życie, nie tylko przez ten ostatni okres, ostatnie lata, kiedy był przewodniczącym związku. Był dla nas kimś niezwykłym, komu wierzyliśmy bardzo, komu ufaliśmy i po prostu kochaliśmy.

 

Kilka słów do zgromadzonych skierował również Minister Jan Józef Kasprzyk:

 

Dziś w rocznicę zakończenia walk powstańczych, odsłonimy tablicę poświęconą generałowi Zbigniewowi Ścibor-Rylskiemu, w miejscu gdzie służył jako Prezes Związku Powstańców Warszawskich, ale też nieopodal pomnika, gdzie mieliśmy zaszczyt i honor przez ostatnie lata wsłuchiwać się w słowa Pana generała, kierowane szczególnie do młodego pokolenia. Słowa, z których wybrzmiewało ogromne przywiązanie do tradycji niepodległościowych, do wolnej Polski.

 

Pan generał Ścibor-Rylski był ostatnim oficerem II Rzeczypospolitej Polskiej, którego w sierpniu tego roku pożegnaliśmy. Wraz z jego odejściem zakończył się pewien rozdział Polskiej Historii. Tak jak w latach 30-tych i na początku 40-tych Polska żegnała ostatnich Powstańców Styczniowych tak w Jego osobie pożegnaliśmy ostatniego oficera II Rzeczypospolitej. Ostatniego, który nominację oficerską otrzymał jeszcze w wolnej Polsce, w okresie międzywojennym.

 

Taka jest niestety kolej rzeczy, taki jest bieg historii, której nikt z nas nie jest w stanie zmienić, ale dzięki tej tablicy, dzięki temu, że postać generała pozostaje w naszych sercach wiemy i wierzymy, że jest wśród nas, że jego śmierć niczego nie kończy, tylko dla nas – naszego pokolenia otwiera kolejną kartę w dziejach Rzeczypospolitej. Kartę pamięci i wdzięczności wobec pokolenia, które uosabiał generał Ścibor-Rylski.

 

Teraz na nas spoczywa odpowiedzialność pamiętania o Powstaniu Warszawskim, o tym wielkim zrywie, który był wołaniem do świata, że Polska żyje, że Polska ma prawo do wolności.

 

W tej drodze służenia i pamiętania o Powstaniu Warszawskim bardzo prosimy Was, Drodzy Weterani o wsparcie, o pomoc, o naukę. Wy, tak jak Pan Generał jesteście nie tylko spadkobiercami wielkich dziejów i wielkiej tradycji Polski, ale jesteście nauczycielami i wychowawcami nas, abyśmy mogli ideę niepodległościową przekazać następnym pokoleniom.

 

Ta tablica, którą będziemy mijać każdego dnia, będzie przypominać nam o człowieku, dla którego pamięć o walce o niepodległość była najważniejsza.

To nie jedyna forma upamiętnienia generała. Związek Powstańców Warszawskich chce zbudować pomnik Zbigniewa Ścibor-Rylskiego. Jego odsłonięcie ma nastąpić 3 sierpnia 2019 roku, w pierwszą rocznicę śmierci generała.

 

gen. bryg. Zbigniew Dionizy Ścibor-Rylski ps. „Motyl”, „Stanisław” - absolwent Szkoły Podchorążych Lotnictwa. Podczas inwazji niemiecko-sowieckiej 1939 roku walczył w stopniu podporucznika w składzie 1. Pułku Lotniczego, a następnie Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Polesie”. Od października 1939 do czerwca 1940 roku w niewoli niemieckiej. Od sierpnia 1940 roku żołnierz Związku Walki Zbrojnej w Warszawskim Okręgu ZWZ. Od czerwca 1943 roku służył w stopniu porucznika w Sztabie Okręgu Wołyń Armii Krajowej. Od lutego 1944 roku dowódca kompanii w składzie 50. pułku piechoty 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK. Podczas Powstania Warszawskiego dowódca Kompanii „Motyl” oraz zastępca dowódcy Batalionu „Czata 49” w Zgrupowaniu „Radosław”. Przeszedł cały szlak bojowy Batalionu awansując do stopnia kapitana, a następnie majora. Wieloletni Prezes Związku Powstańców Warszawskich. Uhonorowany Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari, Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Walecznych oraz wieloma innymi odznaczeniami.

 

nr 2 (398) 2024 luty

 

202402