W sobotę, 10 czerwca, przed pomnikiem katyńskim w Toronto, pierwszego na świecie upamiętnienia zbrodni katyńskiej z 1940 roku, obok którego znajduje sie także upamiętnienie tragedii smoleńskiej z 10 kwietnia 2010 roku, odbyły się uroczystości z udziałem kanadyjskich środowisk kombatanckich i polonijnych. Gośćmi obchodów była reprezentacja Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce, motocykliści Rajdu Katyńskiego, a także konsul RP w Toronto Grzegorz Morawski, minister Adam Kwiatkowski z Kancelarii Prezydenta RP i Magdalena Merta z Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

 

Tego samego dnia, w ramach Dnia Polskiego w Mississaudze, uczniom polonijnych szkół w Kanadzie wręczone zostały, z inicjatywy Prezydenta Andrzeja Dudy,  polskie legitymacje szkolne, uprawniające do zniżek w polskiej komunikacji i instytucjach kultury. Radosne wrażenia uczestników festynu wzmogło jeszcze zwycięstwo Polski w meczu z Rumunią – mecz transmitowano na przygotowanych w tym celu telebimach. Wieczorne przyjęcie w rezydencji konsula RP w Toronto było okazją do poznania inicjatyw podejmowanych przez środowiska kombatanckie na kontynencie amerykańskim.

 

Dzień później, w niedzielę miały miejsce uroczyste obchody stulecia sformowania szeregów Błękitnej Armii w Ameryce. Rekruci, choć większość z nich pochodziła z USA, byli szkoleni w Kanadzie, prawo Stanów Zjednoczonych nie dopuszczało bowiem organizowania obozów obcych armii w USA. Uroczystości, jak co roku, odbyły się w Niagara-on-the Lake, w miejscu gdzie w 1917 roku działał Kościuszko Camp. Towarzyszyła im msza polowa odprawiona na terenie cmentarza, gdzie pochowano zmarłych w wyniku epidemii żołnierzy Błękitnej Armii. W ramach uroczystości odczytany został list p.o. Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jana Józefa Kasprzyka, który opublikowały także polonijne media prowincji Ontario. Podczas obchodów przedstawicielka UdSKiOR przekazała zarządowi Kongresu Polonii Kanadyjskiej Okręg Niagara, który zorganizował obchody, pamiątkowy ryngraf Matki Boskiej Częstochowskiej oraz wręczyła, wspólnie z Attaché Wojskowym Ambasady RP w Kanadzie, Medale „Pro Patria”, przyznane tamtejszym zasłużonym działaczom polonijnym przez Szefa Urzędu. Ważnym wydarzeniem był także zorganizowany tego samego dnia w Toronto Piknik Rodzin Radia Maryja.

 

W kolejnym dniu przedstawicielka Urzędu spotkała się z konsulem Grzegorzem Morawskim w celu ustalenia szczegółów planowanych wykładów w Związku Narodowym Polskim. Odbyło się też spotkanie z przedstawicielami polonijnych mediów kanadyjskich, poświęcone zapisom nowelizowanej ustawy o działaczach opozycji demokratycznej i osobach represjonowanych z powodów politycznych oraz żyjącym i zmarłym polskim bohaterom II wojny światowej, którzy wyemigrowali po wojnie do Kanady. We wtorek, 13 czerwca, na spotkaniu z przedstawicielstwem Rady Polonii Kanadyjskiej, omawiano sytuację muzeów polskiego czynu zbrojnego w prowincji Ontario, a w dniu następnym Magdalena Merta wygłosiła w Mississaudze wykład dla członków organizacji Polonia dla Prawa i Sprawiedliwości, poświęcony zmianom w ustawie o działaczach opozycji demokratycznej i osobach represjonowanych z powodów politycznych.

 

W czwartek Bożego Ciała, które w Kanadzie jest dniem powszednim, a katolickie obchody święta organizowane są w najbliższą temu terminowi niedzielę, odbyły się, z inicjatywy Związku Narodowego Polskiego oraz kanadyjskiego Stowarzyszenie Polskich Kombatantów, wykłady Magdaleny Merty, poświęcone nowelizacji ustawy oraz postaci Wacława Gąsiorowskiego, nie tylko wybitnego polskiego pisarza powieści historycznych, ale także osoby niezwykle zasłużonej dla formowania szeregów Błękitnej Armii na kontynencie amerykańskim. W dniu następnym przedstawicielka Urzędu miała okazję zwiedzić muzeum polskiego czynu zbrojnego w siedzibie polskiego Domu Seniora Wawel Villa w Mississaudze oraz omówić, na spotkaniu z kierownictwem placówki, aspekty prowadzonej działalności i możliwości współpracy z UdSKiOR.

 

W niedzielę, 18 czerwca Magdalena Merta wzięła udział w uroczystych obchodach święta Bożego Ciała w amerykańskiej Częstochowie w Doylestown oraz ceremonii złożenia hołdu polskim bohaterom, które odbyły się przed miejscowym pomnikiem Żołnierzy Wyklętych, pomnikiem generała Władysława Andersa  oraz tablicą smoleńską. Kwiaty złożono także na mogile Antoniego Szackiego „Bohuna”, legendarnego dowódcy Brygady Świętokrzyskiej NSZ, którego prochy niespełna miesiąc wcześniej spoczęły na lokalnym cmentarzu. W dniu następnym przedstawicielka Urzędu spotkała się z działaczami filadelfijskiego oddziału SWAP w Bensalem, a w kolejnym dniu odbył się w siedzibie SWAP w Trenton cykl wykładów poświęconych noweli ustawy o działaczach opozycji oraz sylwetce Wacława Gąsiorowskiego. Wykładom towarzyszyła prezentacja materiału filmowego, związanego z historycznymi postaciami i wydarzeniami, opisywanymi przez twórcę.

 

fot. J. Barycki

nr 2 (398) 2024 luty

 

202402