W przeddzień rocznicy Bitwy Warszawskiej 14 sierpnia 2017 r. na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach odbyła się ceremonia, podczas której Prezydent RP Andrzej Duda wręczył pośmiertnie awanse generalskie i admiralskie. W uroczystości przy Pomniku Poległych 1920 r. wziął udział p.o. Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk.

 

Prezydent nominował pośmiertnie na stopień generała broni Władysława Jędrzejewskiego; na stopień generała brygady Władysława Liniarskiego i Mariana Orlika. Stanisław Artur Mieszkowski został mianowany na kontradmirała. Akty mianowania z rąk prezydenta odebrały rodziny awansowanych.

 

Prezydent Andrzej Duda w swym wystąpieniu zaznaczył, że Cmentarz Wojskowy na Powązkach, to miejsce narodowej pamięci. Tu spoczęli bohaterowie wojny polsko-bolszewickiej, po nich ci, którzy zginęli w 1939 r., następnie ci, którzy polegli w Powstaniu Warszawskim. Podkreślił, że patrząc na groby poległych polskich żołnierzy ma pewność, iż tutaj unosi się specyficzny, niezwykły duch wolnej Polski, duch siły naszego narodu, duch Polski niezniszczalnej. Dodał, że kiedy II wojna światowa oficjalnie się zakończyła, to w Polsce byli dzielni żołnierze, którzy cały czas walczyli z komunistycznym zniewoleniem. Ci żołnierze nie chcieli się zgodzić na Polskę niesuwerenną. Oni też tutaj, na tym cmentarzu leżą i na szczęście w ostatnich latach udaje się im zapewniać godny pochówek.

 

Jakże ważna jest Polska, skoro warto było, żeby życie za nią oddało tylu ludzi - podkreślał prezydent Andrzej Duda.

 

Minister Obrony Narodowej Antoni Macierewicz podczas uroczystości przyznał z kolei wyższe stopnie wojskowe. Pośmiertnie na stopień kapitana awansował Alfonsa Olejnika "Babinicza", a na stopień pułkownika Lucjana Antoniego Szymańskiego.

 

Gen. Władysław Jędrzejewski urodził się w 1863 r. Był komendantem obrony Lwowa (w 1919 r.) i dowódcą jednej z armii podczas wojny polsko-bolszewickiej. Jako emeryt wojskowy angażował się w działalność społeczną, był m.in. członkiem zarządu oraz przewodniczącym oddziału Polskiego Towarzystwa Opieki nad Grobami Bohaterów we Lwowie. Po agresji Niemiec oraz ZSRR na Polskę, we wrześniu 1939 r. jako emerytowany generał dywizji zgłosił się do służby oraz podjął się organizowania Straży Obywatelskiej we Lwowie. NKWD aresztowało go 4 października 1939 r. Nie wiadomo jakie były okoliczności jego śmierci - mógł umrzeć w więzieniu we Lwowie w marcu 1940 r. lub zostać rozstrzelany jeszcze w 1939 r.

 

Gen. Władysław Liniarski ps. „Mścisław” urodził się w 1897. Był komendantem Białostockiego Okręgu ZWZ-AK (1940-45), a następnie na terenie tego okręgu dowódcą Armii Krajowej Obywatelskiej. UB aresztowało go w 1945 r.; został skazany na karę śmierci, a następnie wyrok ten zamieniony na 10 lat więzienia. Zmarł 11 kwietnia 1984 r. w Warszawie i został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim.

 

Gen. Marian Orlik urodził się w 1916 r. W chwili wybuchu II wojny światowej był podporucznikiem w 2. pułku 1. Dywizji Piechoty Legionów. Awansował do stopnia majora. Po wojnie został zatrzymany przez oficerów Informacji Wojskowej pod fałszywym zarzutem udziału w tzw. spisku w wojsku. 8 sierpnia 1952 Najwyższy Sąd Wojskowy w Warszawie skazał go na karę śmierci wraz z Ludwikiem Głowackim, mjr. Władysławem Skoczniem i Aleksandrem Kitą. Został stracony 3 grudnia 1952 r.

 

Kadm. Stanisław Artur Mieszkowski urodził się w 1903 r. Był komandorem Marynarki Wojennej. We wrześniu 1939 r. dowodził kanonierką "Generał Haller", uczestnicząc w obronie polskiego wybrzeża przed lotnictwem niemieckim. Od 1947 r. był szefem Sztabu Głównego Marynarki Wojennej, zaś 15 listopada 1949 r. został dowódcą Floty. Aresztowano go 20 października 1950 r. pod nieprawdziwym zarzutem szpiegostwa. Został stracony 16 grudnia 1952 r.

 

Kpt. Alfons Olejnik ps. Babinicz był w czasie II wojny światowej żołnierzem AK i Narodowych Sił Zbrojnych, a od listopada 1945 r. działał w Konspiracyjnym Wojsku Polskim na terenie powiatu wieluńskiego. Za swoją działalność skazany został w 1947 r. przez sąd wojskowy na karę śmierci. W 2009 r. pośmiertnie odznaczony został Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

 

Płk Lucjan Szymański walczył m.in. w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 r., w tym w Bitwie Warszawskiej. Po 1939 r. w Związku Walki Zbrojnej, następnie w AK, od sierpnia 1944 r. dowodził podokręgiem obejmującym m.in. Siedlce, Sokołów Podlaski, Garwolin i Mińsk Mazowiecki. Więziony i stracony przez funkcjonariuszy Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego.

 

nr 2 (398) 2024 luty

2024 luty