Z okazji zbliżającej się 77. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego, w Parku Wolności w Muzeum Powstania Warszawskiego odbyło się tradycyjne spotkanie Powstańców i ich rodzin z Prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej Andrzejem Dudą i władzami m. st. Warszawy. W wydarzeniu wziął udział Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk.

Przybyłych gości przywitał dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego Jan Ołdakowski: – 1 sierpnia 1944 roku tysiące żołnierzy Armii Krajowej stanęło do walki, nie tylko o swoje rodzinne miasto, ale też o wolną i niepodległą Polskę. Przez 63 dni dali z siebie wszystko, ponad ludzką miarę. To dlatego pokolenie Armii Krajowej uznajemy za jedno z najlepszych w naszej całej historii.

Następnie odbyła się ceremonia wręczenia przez prezydenta RP orderów i odznaczeń państwowych uczestnikom powstania oraz osobom zaangażowanym w pielęgnowanie pamięci o tamtych wydarzeniach.

Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej odznaczeni zostali: Hanna Dobraczyńska (pseud. „Hania”, łączniczka pomiędzy Śródmieściem a Mokotowem. II Kompania Łączności, Okręgowa Składnica Meldunkowa „S”); Ryszard Dworak (pseud. „Szczwany Lis I”, goniec Harcerskiej Poczty Polowej w Zgrupowaniu „Krybar”); Romuald Janowski (pseud. „Żuraw”, „Romek”, łącznik dowódcy 1. Dywizjonu 1. Pułku Szwoleżerów AK); Andrzej Kaczorowski (pseud. „Mały” i „Kaczor”, łącznik Szarych Szeregów, służył w 223. konspiracyjnej drużynie harcerskiej im. Świętego Jerzego, Zgrupowanie „Zawiszaków”); Tadeusz Kowalski (pseud. „Heniek” i „Barograf”, walczył w 7. pułku piechoty AK „Garłuch”, aresztowany przez Gestapo, więzień Auschwitz); Czesława Sielska (pseud. „Nina”, sanitariuszka i łączniczka oddziałów Państwowego Korpusu Bezpieczeństwa, uczestniczka walk na Starym Mieście) oraz Wanda Thun (pseud. „Wandzia”, sanitariuszka w Pułku „Baszta” na Mokotowie).

Krzyżem Orderu Krzyża Niepodległości za wybitne zasługi w obronie suwerenności i niepodległości Państwa Polskiego odznaczony został Michał Jasiński (pseud. „Michaś”, łącznik V obwodu, następnie Pomocniczej Okręgowej Składnicy Meldunkowej Al. Jerozolimskie 17).

Złotym Krzyżem Zasługi za pielęgnowanie pamięci o najnowszej historii Polski odznaczeni zostali: Maciej Białecki (prezes Stowarzyszenia Pamięci Powstania Warszawskiego 1944, redaktor i wydawca „Zeszytów Pamięci Powstania Warszawskiego”), Krzysztof Janczar (aktor współpracujący z Muzeum Powstania Warszawskiego od jego początku) oraz Małgorzata Koszarek (kustosz Muzeum Armii Krajowej w Krakowie, współpracująca z Muzeum Powstania Warszawskiego od momentu jego utworzenia).

Srebrnym Krzyżem Zasługi odznaczeni zostali: Dorota Bąkowska (pracownik Działu Promocji Muzeum Powstania Warszawskiego); Paweł Brudek (adiunkt w Muzeum Powstania Warszawskiego, popularyzator wiedzy o Powstaniu); Paweł Brząkała (pracownik Fotoplastikonu Warszawskiego); Grzegorz Czyż (pracownik Działu Edukacyjnego Muzeum Powstania Warszawskiego); Grzegorz Iwański (wolontariusz Muzeum Powstania Warszawskiego współpracujący z Działem Ekspozycji); Katarzyna Kienhuis (zastępca kierownika Działu Wystaw Zewnętrznych Muzeum Powstania Warszawskiego); Olga Kruszelnicka-Kwiatkowska (lekarz, uczestnik uroczystości rocznicowych, opiekun Kombatantów); Marzena Maślanka (wolontariusz Muzeum Powstania Warszawskiego, w Dziale Obsługi Ekspozycji Muzeum Powstania Warszawskiego); Grzegorz Mika (architekt i warsawianista, autor cyklu spotkań „Warszawa 1944. Miasto i wojna. Architektura i urbanistyka w bitwie o Warszawę”); Marcin Rzeźnik (instruktor i wychowawca harcerski, współorganizator Zlotu Harcerskiego w 75. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego); Monika Sarnecka (zaangażowana w działanie na rzecz środowiska Powstańców Warszawskich, wspiera realizacje pomników dedykowanych Powstańcom); Joanna Strasz (przewodnik w Muzeum Powstania Warszawskiego); Michał Studniarek (wolontariusz Muzeum Powstania Warszawskiego współpracujący z Archiwum Historii Mówionej) oraz żołnierz Jednostki Wojskowej GROM (pielęgnujący pamięć o uczestnikach Powstania Warszawskiego oraz o Cichociemnych Żołnierzach AK).

Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości za zasługi dla Niepodległej odznaczeni zostali: Jolanta Błażejczyk (pracownik Działu Edukacyjnego Muzeum Powstania Warszawskiego); Jarosław Kłaput (grafik i malarz, współautor ekspozycji Muzeum Powstania Warszawskiego); Karol Mazur (kierownik Działu Edukacyjnego Muzeum Powstania Warszawskiego); Aleksandra Turkiewicz-Górska (wokalistka i kompozytorka, współtwórca Koncertu Niepodległości w Muzeum Powstania Warszawskiego); Włodzimierz Wiśniewski (pseud. „Szczerba”, starszy strzelec I Obwód „Radwan”, batalion „Chrobry II”)

– Jest zawsze dla mnie ogromnym zaszczytem być tutaj z Państwem, móc uściskać te Wasze dłonie, i móc wręczyć odznaczenia państwowe i Powstańcom, i tym, którzy dzisiaj na co dzień pracują nad umacnianiem i utrwalaniem pamięci – powiedział Andrzej Duda.

– Nie bali się, nie wahali się, nie kalkulowali, nie obliczali szans prawdopodobieństwa zwycięstwa, przepędzenia Niemców. Po prostu chcieli wolnej Polski. Za wszelką cenę, również za cenę swojego życia. Pewnie nie byłoby wolnej, niepodległej, całkowicie suwerennej Polski, gdyby nie krew przelana przez powstańców warszawskich, gdyby nie tamto bohaterstwo, tamten wysiłek, tamta postawa – podkreślił prezydent.

W swoim przemówieniu podziękował także wolontariuszom, którzy w czasie największych obostrzeń związanych z pandemią koronawirusa, zaangażowali się w akcję „Obiady dla bohaterów”: – Wiem od mojej żony i ze swoich spotkań z Bohaterami, jak bardzo wielka była wdzięczność Powstańców, Kombatantów, jak wiele ciepła, serca i dobrych słów można było usłyszeć. Dziękuję za to również Wam, Najdrożsi. To także jest element tego wychowania, że zawsze witaliście tych młodych ludzi z uśmiechem. I zawsze dzieliliście się z nimi swoim sercem i wielkim ciepłem. Ogromnie dziękuję, że w ten właśnie sposób pokazujemy, że pomiędzy pokoleniami tworzymy wspólnotę. Tak często o niej mówimy, a tak rzadko można ją w tak wyrazisty sposób pokazać. To jest właśnie wspólnota. Poza i ponad wszelkimi podziałami.

Dziękując powstańcom za ich poświęcenie powiedział: – Jesteście bohaterami nie tylko Powstania Warszawskiego. Jesteście bohaterami późniejszych dziesiątek lat wychowania kolejnych pokoleń. To jest Wasza wielka zasługa dla suwerennej, niepodległej Rzeczypospolitej. Nikt nie zwróci życia poległym. Nikt nie usunie blizn, które zostały po ranach. Nikt nie usunie blizn, które zostały w sercach po stracie najbliższych, po stracie przyjaciół, po dramatach, które widzieliście. Ale zawsze niestrudzenie to powtarzam wobec różnych dyskusji, które w różnych miejscach się toczą. W tych dyskusjach zadają bardzo często pytanie, „czy było warto?” i bardzo często podważają też sens tamtego heroizmu. Było warto, bo nikt nie potrafi ocenić, jak wielki jest wkład tamtych dni w dzisiejszą wolną Polskę.

Prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski powiedział o roli jaką odegrali powstańcy warszawscy również po wojnie:  – To dzięki wam Warszawa jest stolicą i olbrzymia większość z was zaangażowała się w jej odbudowę, tworzyła ją razem z nami. To, że bez was nie byłoby Polski, bez was nie byłoby nas, bez was nie byłoby tych wartości, to wszyscy wiemy, ale bez was nie byłoby Warszawy.

Przedstawiciel powstańców w Radzie Muzeum Powstania Warszawskiego prof. Leszek Żukowski dziękował w imieniu swoich koleżanek i kolegów: – Dziękujemy za opiekę, jaką jesteśmy otaczani, zarówno zdrowotną, jak i bytową, życia codziennego.

– Powstanie Warszawskie zakończyło się klęską i ogromnymi stratami. Gdyby jednak nie rozpoczęcie powstania, Niemcy zamieniliby miasto w twierdzę, Festung Warschau. Był już wyznaczony jej komendant. Wtedy Rosjanie, by ją zdobyć też musieliby zamienić miasto w gruzy. Walkę niestety przegraliśmy, ale w narodzie pozostała wskazówka, że o wolność trzeba walczyć – podkreślił.

Wiceprezes Związku Powstańców Warszawskich Halina Jędrzejewska, ps. „Sławka” zaapelowała o pamięć o Powstaniu: – Myślę, że bez względu na to, jak to było trudne i jakie straty Warszawa poniosła i warszawiacy w Powstaniu Warszawskim, to jednak to powstanie było czymś dla nas wszystkich niezwykłym. Daliśmy dowód, że kochamy nasze miasto, że będziemy o nie walczyć do ostatniej kropli krwi. I tak było, i walczyliśmy, i chcieliśmy, by przynajmniej część naszego miasta uwolnić od Niemców. Powstańcy warszawscy chcieli walczyć o Polskę. Właściwie wszystko inne się wtedy nie liczyło. Ważne było tylko to, czy nam się uda uratować Warszawę. To wszystko. Pamiętajcie o Warszawie!

Cześć i chwała Bohaterom! Wieczna pamięć Poległym! Niech żyją Powstańcy Warszawscy!