16. Listopad 2020 - 22. Listopad 2020
|
Poniedziałek 16. Listopad
|
-
Kartka z kalendarza
1914 – IV i VI Batalion 1. Pułk Legionów Polskich dowodzone przez Tadeusza Wyrwę-Furgalskiego oraz dywizjon artylerii Ottokara Brzozy-Brzeziny stoczył trwającą trzy dni bitwę pod Krzywopłotami niedaleko Olkusza, odnosząc zwycięstwo nad doborowymi i przeważającymi liczebnie oddziałami strzelców syberyjskich. W walkach poległo ponad 60 legionistów, a prawie 200 odniosło rany.
1918 – w depeszy do wszystkich rządów świata Józef Piłsudski ogłosił powstanie Niepodległego Państwa Polskiego. W depeszy stwierdzano m.in. Państwo Polskie powstaje z woli całego narodu i opiera się na podstawach demokratycznych. Rząd Polski zastąpi panowanie przemocy, która przez sto czterdzieści lat ciążyła nad losami Polski – przez ustrój zbudowany na porządku i sprawiedliwości. Opierając się na Armii Polskiej pod moją komendą, mam nadzieję, że odtąd żadna armia obca nie wkroczy do Polski, nim nie wyrazimy w tej sprawie formalnej woli naszej. Jestem przekonany, że potężne demokracje Zachodu udzielą swej pomocy i braterskiego poparcia Polskiej Rzeczypospolitej Odrodzonej i Niepodległej.
1919 – oddziały Wojska Polskiego zdobyły Kamieniec Podolski
|
Wtorek 17. Listopad
|
-
Kartka z kalendarza
1794 – kapitulacja ostatnich wojsk Powstania Kościuszkowskiego pod Radoszycami, co oznaczało kres walk insurekcyjnych.
1989 – w Warszawie obalono pomnik jednego z twórców komunistycznego terroru Feliksa Dzierżyńskiego, usytuowany na placu jego imienia. Plac powrócił do przedwojennej nazwy Plac Bankowy, a wydarzenie stało się jednym z symboli upadku komunizmu w Polsce.
1991 – Ojciec św. Jan Paweł II kanonizował w Rzymie bł. Rafała Kalinowskiego (ur. 1 września 1835 r., zm. 15 listopada 1907 r.), inżyniera, w Powstaniu Styczniowym z ramienia Rządu Narodowego Naczelnika Wydziału Wojskowego na Wileńszczyźnie, sybiraka, odnowiciela zakonu karmelitów bosych na ziemiach polskich, wieloletniego przeora w Czernej koło Krakowa.
|
Środa 18. Listopad
|
-
Kartka z kalendarza
1918 – Józef Piłsudski powołał pierwszy rząd II Rzeczypospolitej pod przywództwem działacza lewicy niepodległościowej Jędrzeja Moraczewskiego.
1965 – biskupi polscy wystosowali do biskupów niemieckich list ze słynnym zdaniem: udzielamy wybaczenia i prosimy o nie, co miało realizować Ewangeliczną zasadę pojednania. List stał się pretekstem do zmasowanej akcji propagandowej władz komunistycznych wymierzonej w Kościół katolicki.
|
Czwartek 19. Listopad
|
-
Kartka z kalendarza
1816 – w Warszawie powołano Królewski Uniwersytet Warszawski. W ramach represji rosyjskich za udział studentów w Powstaniu Listopadowym Uniwersytet został zamknięty w 1831 r., a w 1862 r. odtworzony jako Szkoła Główna i ponownie zamknięty jako odwet za Powstanie Styczniowe. W 1870 r. otworzono go jako Cesarski Uniwersytet Warszawski. Ponownie otwarty jako Uniwersytet Warszawski w 1915 r., w 1935 r. przemianowany na Uniwersytet Józefa Piłsudskiego w Warszawie.
|
Piątek 20. Listopad
|
-
Kartka z kalendarza
1898 – na Wałach Hetmańskich we Lwowie odsłonięto pomnik konny króla Jana III Sobieskiego, według projektu Tadeusza Barącza. Po II wojnie światowej pomnik został przeniesiony do Gdańska.
1900 – w podkrakowskich Bronowicach odbyło się weselu młodopolskiego poety Lucjana Rydla z włościanką Jadwigą Mikołajczykówną. Wydarzenie to zainspirowało Stanisława Wyspiańskiego do napisania jednego z najważniejszych polskich dzieł literackich – dramatu Wesele, wystawionego 16 marca 1901 r. na deskach Teatru Miejskiego w Krakowie.
1918 – do Lwowa dotarła odsiecz wojsk polskich dowodzonych przez ppłk. Michała Karaszewicza – Tokarzewskiego.
|
Sobota 21. Listopad
|
-
Kartka z kalendarza
1866 – Cesarz Rosji Aleksander II Romanow wydał rozkaz o likwidacji Twierdzy Zamość.
1997 – W Katowicach uniewinnieniem wszystkich oskarżonych zakończył się pierwszy proces 24 zomowców, biorących udział w pacyfikacji KWK „Wujek” w Katowicach.
|
Niedziela 22. Listopad
|
-
Kartka z kalendarza
1906 – na zjeździe w Wiedniu doszło do rozłamu w Polskiej Partii Socjalistycznej, w wyniku którego Józef Piłsudski stanął na czele PPS-Frakcja Rewolucyjna. PPP-Frakcja, w odróżnieniu od PPS–Lewica, głosiła prymat walki o niepodległość Polski nad marksistowską walką klas.
1918 – Wojska ukraińskie zostały wyparte ze Lwowa.
1920 – Marszałek Piłsudski odznaczył miasto Lwów Orderem Wojennym Virtuti Militari.
1982 – w Londynie zmarł Stanisław Ostrowski (ur. 29 października 1892 r.), legionista, obrońca Lwowa w 1918 r., wybitny lekarz dermatologii, poseł na Sejm, ostatni przedwojenny prezydent Lwowa, Prezydent RP na Uchodźstwie w latach 1972-1979.
|