Kartka z kalendarza

1863 – Rosja i Prusy zawarły konwencję wojskową zobowiązując się do współpracy przy tłumieniu Powstania Styczniowego.

1914 – w Galicji ukazała się obszerna praca Józefa Piłsudskiego o Powstaniu Styczniowym pt. 22 stycznia 1863, jako tom pierwszy serii „Boje Polskie”, ilustrowana rysunkami m.in. Edwarda Śmigłego-Rydza. Próba wydania tej książki w zaborze pruskim została udaremniona przez cenzurę niemiecką.

1951 – z rozkazu sądu komunistycznego został zamordowany w więzieniu mokotowskim mjr Zygmunt Szendzielarz ps. „Łupaszka” (ur. 12 marca 1910 r.) legendarny dowódca V Brygady Wileńskiej Armii Krajowej, jeden z czołowych dowódców podziemia antykomunistycznego. 

Kartka z kalendarza

1918 – w Brześciu nad Bugiem państwa centralne (Niemcy, Austro-Węgry, Turcja i Bułgaria) podpisały z Ukraińską Republiką Ludową traktat, na mocy którego Chełmszczyzna i część Podlasia miały stać się częścią Ukrainy. 

Kartka z kalendarza

1919 – w Warszawie odbyła się uroczystość otwarcia przez Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego pierwszego po odzyskaniu niepodległości Sejmu RP. W swym przemówieniu do posłów Józef Piłsudski powiedział m.in.: "w tej godzinie wielkiego serc polskich bicia, czuję się szczęśliwym, że przypadł mi zaszczyt otwierać Sejm polski, który znowu będzie domu swego ojczystego jedynym panem i gospodarzem. (…) Naród polski przez półtora wieku zmuszany był stosować się do praw, narzuconych przez obcą przemoc. (…) Obdarzeni dziś zaufaniem narodu, dać mu macie podstawy dla jego niepodległego życia w postaci prawa konstytucyjnego". 17 marca 1921 r. Sejm Ustawodawczy uchwalił pierwszą w międzywojennej Polsce ustawę konstytucyjną.

1920 – w Zatoce Puckiej odbyła się uroczystość zaślubin Polski z morzem. Gen. Józef Haller wrzucił w fale Bałtyku symboliczny pierścień, jako znak odzyskania przez Polskę dostępu do morza.

1939 – do portu w Gdyni wpłynął zbudowany w Holandii okręt podwodny ORP „Orzeł”.

1940 – ponad 140 tysięcy osób (głównie z kręgów inteligencji, ziemiaństwa, rodzin wojskowych, policyjnych i urzędniczych) zostało deportowanych przez Sowietów z Kresów Wschodnich II w głąb ZSRS (tzw. pierwsza wywózka).

1976 – do Konstytucji PRL wprowadzono zapis określający PZPR jako przewodnia siła narodu oraz określenie, że PRL jest państwem socjalistycznym. Zmiany te doprowadziły do protestów i zintegrowania sporej części antykomunistycznych środowisk opozycyjnych.

Kartka z kalendarza

1918 – na znak protestu wobec traktatu brzeskiego rząd Jana Kucharzewskiego podał się do dymisji. W Warszawie, Radomiu, Lublinie odbyły się manifestacje robotnicze organizowane przez PPS protestujące przeciwko „antypolskiej polityce władz”, krwawo stłumione przez wojsko i policję niemiecką.

1972 – w Dorking w Wielkiej Brytanii zmarł Marian Hemar (ur. 6 kwietnia 1901 r.), poeta, satyryk, dramaturg i tłumacz poezji, autor większości przedwojennych szlagierów (m.in. "Kiedy znów zakwitną białe bzy", "Mały gigolo"), popularyzator i piewca folkloru lwowskiego, żołnierz Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich (m.in. autor pieśni "Karpacka Brygada"), autor satyrycznych komentarzy odnoszących się do powojennej sytuacji Polski, emitowanych na falach Radia Wolna Europa, za które został przez władze komunistyczne pozbawiony polskiego obywatelstwa.

2004 – w Tampie w USA zmarł płk Ryszard Kukliński (13 czerwca 1930 r.), oficer Ludowego Wojska Polskiego, który od 1972 r. podjął współpracę z wywiadem amerykańskim, udostępniając mu m.in. sowieckie plany ataku na Europę Zachodnią, zagrożony aresztowaniem, przedostał się do USA. Sąd komunistyczny skazał go w 1982 r. na karę śmierci, zamienioną w 1990 r. na 25 lat więzienia. W 1995 r. wyrok oficjalnie umorzono. Nazywany „pierwszym polskim oficerem w NATO”, pochowany został w Alei Zasłużonych na warszawskich Powązkach.  

Kartka z kalendarza

1942 – żołnierz Grup Szturmowych Szarych Szeregów Maciej Aleksy Dawidowski ps. „Alek” zerwał z pomnika Mikołaja Kopernika na warszawskim Krakowskim Przedmieściu płytę, na której niemieckie władze okupacyjne podawały, że Kopernik był narodowości niemieckiej. Wydarzenie to zostało uwiecznione w książce Aleksandra Kamińskiego Kamienie na szaniec, wydanej po raz pierwszy podczas okupacji.

1989 – powstanie Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej (ZHR).

Kartka z kalendarza

1916 – z inicjatywy Józefa Piłsudskiego powstała w Legionach nieformalna Rada Pułkowników, w której zasiadali najwyżsi rangą oficerowie frontowi. Rada miała reprezentować legionistów w relacjach z Naczelnym Komitetem Narodowym i Komendą Legionów. Była też swego rodzaju gremium doradczym dla polityczno-wojskowych koncepcji Piłsudskiego. Zasiadali w niej m.in. Kazimierz Sosnkowski, Edward Śmigły-Rydz, Bolesław Roja, Marian Żegota-Januszajtis, Leon Berbecki, Andrzej Galica, Michał Żymierski, Ottokar Brzoza-Brzezina, Mieczysław Norwid-Neugebauer, Stanisław Burchard-Bukacki, Władysław Belina-Prażmowski.

1945 – Rząd Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodźstwie, wydał oświadczenie, w którym wyraził stanowczy sprzeciw wobec ustaleń konferencji jałtańskiej w sprawie powojennego kształtu Polski. 

2014 – w Warszawie zmarł Zbigniew Romaszewski (ur. 2 stycznia 1940 r.), działacz opozycji niepodległościowej, twórca podziemnego Radia Solidarność, doktor fizyki, senator RP w latach 1989-2011, wicemarszałek Senatu RP w latach 2007-2011, sędzia Trybunału Stanu, kawaler Orderu Orła Białego. 

Kartka z kalendarza

1919 – walkami oddziałów Wojska Polskiego z Armią Czerwoną w Mostach nad Niemnem rozpoczęła się wojna polsko-bolszewicka.

1942 – Naczelny Wódz gen. Władysław Sikorski wydał rozkaz przekształcający Związek Walki Zbrojnej w Armię Krajową. Na czele AK stanął dotychczasowy Komendant Główny ZWZ gen. Stefan Rowecki ps. „Grot”.

2008 – w Warszawie zmarł gen. bryg. Antoni Heda, ps. „Szary” (ur. 11 października 1916 r.), dowódca oddziałów Związku Walki Zbrojnej, Armii Krajowej i partyzantki antykomunistycznej na Ziemi Świętokrzyskiej, w 1980 r. przewodniczący „Solidarności” środowisk kombatanckich.