17 września 2018 r. w Centrum Edukacji i Promocji Regionu w Szymbarku odbyły się obchody Światowego Dnia Sybiraka. Wziął w nich udział Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk.

Celebracja obchodów rozpoczęła się od odczytania Apelu Pamięci, po czym odprawiona została Msza św. koncelebrowana pod przewodnictwem J.E. ks. abp. Zbigniewa Stankiewicza oraz odbyła się ceremonia wręczenia nagród i odznaczeń, podczas której Szef UdSKiOR uhonorował Prezesa Związku Sybiraków Kordiana Borejko Medalem „Pro Bono Poloniae”, a Medalem „Pro Patria” Dyrektor Centrum Edukacji i Promocji Regionu Lidię Czapiewską.

Podczas obchodów Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk w przemówieniu zwrócił się do zgromadzonych:

79 lat temu trwała jeszcze wojna obronna Polski. Walczyła Warszawa. Walczyło Wybrzeże. Trwała Bitwa nad Bzurą. Losy tej wojny nie byly przesądzone. Postępująca wgłąb Polski armia niemiecka, prowadząca już prawie trzy tygodnie wojnę, mogła tę wojnę przegrać, ale stało się coś co było dopełnieniem i wypełnieniem diabelskiego paktu zawartego na Kremlu 23 sierpnia 1939 roku. O świcie wojska sowieckie zadały Rzeczypospolitej cios w plecy. I wtedy było już wiadomo, że los tej wojny jest niestety dla Polski przesądzony.

Polska była pierwszym krajem, który powiedział stanowicze „nie” dwóm totalitaryzmom, największym jakie wydała ludzkość: narodowo-socjalistycznej niemieckiej III Rzeszy i rosyjskiemu bolszewizmowi. Polska była pierwsza, która zdiagnozowała, czym są te dwa ustroje, czym są te dwa totalitaryzmy.

Polska dwukrotnie w XX wieku stawiała tamę imperializmom, totalitaryzmom, ale niestety była w tym osamotniona. Zapłaciła za to nie tylko Polska, ale Europa i świat, cenę ogromną, cenę okrutną.

Następstwem 17 września była gehenna, która dotknęła Was, Sybiraków. Dzisiaj tu, w Szymbarku, budujemy wspólnotę wdzięczności i pamięci. Pamięci wobec tych, którzy pozostali tam, daleko. Wdzięczności wobec Waszych rodziców, a zwłaszcza matek sybiraczek. Dziś otaczamy wdzięcznością tych, którzy pamiętali przez lata o Golgocie Wschodu, którzy w latach komunistycznego zniewolenia przywoływali datę 17 września.

Dziś mamy okazję podziękować Wam, Sybirakom i wyrazić ogromną wdzięczność za to, że pamiętacie, że jesteście z nami. Za to, że młodemu pokoleniu opowiadacie o swojej męczeńskiej drodze. W ten sposób możemy budować łańcuch pokoleń. Pokoleń, które są zakorzenione w świecie wartości tworzących przez wieki Polskę i Europę.

Dziękujemy Wam, Sybiracy, że nie straciliście tych trzech cnót, które zawsze wypełniać powinny życie każdego człowieka i każdej zbiorowości, że nie straciliście nawet tam, daleko od Ojczyzny, wiary w to, że Polska będzie wolna, że Polska się odrodzi, że nie straciliście nadziei, że tak się stanie. Dziękujemy też Wam za to, że nie straciliście miłości do Boga, do Ojczyzny i do drugiego człowieka. Dziękujemy Wam, że przechowaliście wiarę, nadzieję i miłość. I że teraz, działając w wolnej Polsce, m.in. w Związku Sybiraków, nadal jesteście wierni tym trzem cnotom.

Wolna Polska dziękuje Wam za to, że jesteście nauczycielami: jak służyć bezinteresownie Ojczyźnie i drugiemu człowiekowi. Chwała Męczennikom Sybiru, Chwała Bohaterom - zakończył Szef UdSKiOR. 

Podczas obchodów Jan Józef Kasprzyk za niezwykłe, wieloletnie zaangażowanie w sprawy i problemy Sybiraków i rodzin dotkniętych zesłańczą traumą, uczestnictwo w najważniejszych dla kombatantów wydarzeniach, sprawne działanie na rzecz sprawiedliwości społecznej oraz umacnianie narodowych więzi w środowiskach kombatanckich otrzymał „Bursztynowe Drzewo”, nagrodę przyznawaną przez Kaszubów artystom i mecenasom kultury.

Uroczystości zakończył koncert w wykonaniu Orkiestry Morskiego Oddziału Straży Granicznej oraz premierowa prezentacja filmu „Różaniec z chleba” w reżyserii Grażyny Górniak.

Coroczne główne obchody Światowego Dnia Sybiraka odbywają się przed Pomnikiem Golgoty Wschodu na gdańskim Cmentarzu Łostowickim oraz w Szymbarku. Obchodom towarzyszy Zjazd Sybiraków.  

Światowy Dzień Sybiraka obchodzony jest 17 września w rocznicę agresji sowieckiej na Polskę. Został ustanowiony uchwałą Sejmu RP z dnia 27 września 2013 r., która głosi: Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oddaje hołd wszystkim Polakom zesłanym na Syberię, inne tereny Rosji i Związku Sowieckiego. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej upamiętnia tych, którzy tam zginęli, tych, którym udało się powrócić do Ojczyzny, tych, którzy osiedli w różnych częściach świata oraz tych, którzy pozostali w miejscu swego zesłania, gdzie kultywowali polskość.