26. Październik 2020 - 01. Listopad 2020
|
Poniedziałek 26. Październik
|
-
Kartka z kalendarza
1926 – w Krakowie zmarł ostatni członek Rządu Narodowego z okresu Powstania Styczniowego Marian Dubiecki.
1927 – do Warszawy przybyła z Muzeum Narodowego Polskiego w Rapperswilu urna z sercem gen. Tadeusza Kościuszki oraz bezcenne zbiory kolekcjonowane przez polskich emigrantów (blisko 3 tys. dzieł sztuki, 2 tys. pamiątek historycznych, 20 tys. sztychów, 9 tys. medali i monet, 92 tys. książek i 27 tys. manuskryptów). Zbiory te uległy w znacznej mierze zniszczeniu w czasie Powstania Warszawskiego.
|
Wtorek 27. Październik
|
-
Kartka z kalendarza
1924 – na zaproszenie profesorów Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, Marszałek Józef Piłsudski rozpoczął cykl wykładów historycznych poświęconych Powstaniu Styczniowemu pt. Wpływ Wschodu i Zachodu w epoce 1863 roku. Z uwagi na ogromne zainteresowanie, wykłady (27-29 października) wygłoszone były w największej sali w Wilnie – Teatrze na Pohulance.
1930 – w Gdyni powołano Ligę Morską i Kolonialną, która podniosła postulat posiadania przez Polskę kolonii na Madagaskarze i Liberii.
|
Środa 28. Październik
|
-
Kartka z kalendarza
1915 – I i III Brygada Legionów zakończyły trwające od 19 października 1915 r. i okupione ciężkimi stratami boje pod Kamieniuchą, Koszyszczami, Jabłonką i Kuklami nad Styrem. W bitwie pod Kamieniuchą zginął m.in. Tadeusz Żuliński, dotychczasowy Komendant Naczelny Polskiej Organizacji Wojskowej. Zastąpił go wysłany z frontu do Warszawy Tadeusz Kasprzycki.
1918 – nastąpił rozpad Cesarstwa Austro-Węgierskiego. W Pradze proklamowano powstanie Czechosłowacji, Serbowie, Chorwaci i Słoweńcy ogłosili niepodległość. W Krakowie niepodległościowe stronnictwa polityczne utworzyły Polską Komisję Likwidacyjną, która przejęła z rąk austriackich administrację w Krakowie i Galicji.
|
Czwartek 29. Październik
|
-
Kartka z kalendarza
1912 – powstały w 1867 r. Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” powołał do życia we Lwowie Polowe Drużyny Sokole, których działalność wzorowana była na ruchu strzeleckim. Jednym z ich organizatorów był Józef Haller.
1914 – 2. i 3. Pułk Legionów Polskich stoczył bitwę z armią rosyjską pod Mołotkowem w Karpatach. Wsławili się w nich m.in. Józef Haller, Bolesław Roja i Zygmunt Zieliński. W bitwie poległo ponad 200 legionistów, a blisko 500 odniosło rany.
1930 – rozporządzeniem Prezydenta RP ustanowiony został Krzyż i Medal Niepodległości, przyznawane osobom, które zasłużyły się czynnie dla niepodległości Ojczyzny w okresie przed wojną światową lub podczas jej trwania oraz w okresie walk orężnych polskich w latach 1914-1921.
1944 – wyzwolenie Bredy przez oddziały 1 Dywizji Pancernej dowodzonej przez gen. Stanisława Maczka.
|
Piątek 30. Październik
|
-
Kartka z kalendarza
1813 – gen. Jan Henryk Dąbrowski został naczelnym wodzem wojsk polskich w Księstwie Warszawskim.
1904 – we Lwowie odsłonięto pomnik Adama Mickiewicza, według projektu Antoniego Popiela. Pomnik ukazuje Wieszcza wraz z unoszącym się nad nim skrzydlatym Geniuszem. Pomnik, zwany też Kolumną Mickiewicza, przetrwał w niezmienionym kształcie do czasów współczesnych i jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli Lwowa.
1919 – w Poznaniu powołano Aeroklub Polski.
1935 – płk Walery Sławek rozwiązał Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem.
|
Sobota 31. Październik
|
-
Kartka z kalendarza
1918 – austriackie dowództwo wojskowe w Krakowie przekazało władzę Polskiej Komisji Likwidacyjnej. Polska Organizacja Wojskowa rozbroiła wojska austriackie i przejęła władzę w także w Cieszynie, Oświęcimiu, Rzeszowie i Tarnowie.
1926 – w warszawskich Łazienkach odsłonięto pomnik Fryderyka Chopina, według projektu Wacława Szymanowskiego.
|
Niedziela 01. Listopad
|
-
Kartka z kalendarza
1918 – rozpoczęły się, trwające blisko trzy tygodnie, walki polsko-ukraińskie o Lwów i Przemyśl. Wśród obrońców Lwowa bohaterską kartę zapisała ochotnicza młodzież gimnazjalna - „Orlęta Lwowskie” (blisko półtora tysiąca osób), wśród których najmłodszy miał zaledwie 9 lat. Do historii przeszedł m.in. trzynastolatek Antoni Petrykiewicz, który za swoje męstwo został pośmiertnie odznaczony przez Józefa Piłsudskiego Orderem Wojennym Virtuti Militari.
1933 – przeniesienie warszawskiego portu lotniczego z Pola Mokotowskiego na Okęcie.
|