Pytania i odpowiedzi – Konkurs „Świadek Polskiej Historii”
1. Kto organizuje konkurs?
Konkurs współorganizują Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz Instytut Strat Wojennych im. Jana Karskiego.
2. Jaki jest cel konkursu?
Celem jest upowszechnianie wiedzy o najnowszej historii Polski, budowanie świadomości historycznej młodego pokolenia i utrwalanie pamięci o walce o suwerenność i niepodległość.
3. Do kogo skierowany jest konkurs?
Do dzieci i młodzieży szkolnej.
4. Jak długo trwa konkurs?
Konkurs realizowany jest od 1 września do 31 października 2025 r.
5. Czy udział w konkursie jest płatny?
Nie, udział jest całkowicie bezpłatny.
6. Na czym polega konkurs?
Na przygotowaniu przez zespół spotkania ze Świadkiem Polskiej Historii. Może być to kombatant, ofiara represji, działacz opozycji, świadek straty wojennej. Następnie zespół tworzy relację ze spotkania w formie filmu, nagrania audio, reportażu oraz publikuje swoją Pracę w internecie. Ostatnim krokiem jest przesłanie zgłoszenia i linku do Pracy.
Możecie pracować w dowolnym zespole z kolegami i koleżankami z klasy lub spoza szkoły.
UWAGA!
Świadkiem historii jest nie tylko osoba, która walczyła z bronią w ręku bądź doświadczyła represji ze strony niemieckiego bądź rosyjskiego okupanta. Niezwykle cenną i wartościową rozmowę można przeprowadzić również z osobą, która żyła w czasach II wojny światowej bądź była uczestnikiem/świadkiem wszelkich wydarzeń i przemian wolnościowych w okresie PRL (do 1989 roku).
7. Jak rozpocząć przygotowania do realizacji materiału konkursowego?
Sprawdź wśród rodziny, znajomych czy masz osobę, która była świadkiem wydarzeń, których dotyczy konkurs i jest chętna opowiedzieć o swoich doświadczeniach.
Jeśli takiej nie znajdziesz, nawiąż kontakt z jedną z licznych organizacji kombatanckich i stowarzyszeń weteranów, np.:
- Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej (ŚZŻAK)
- Związek Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych (ZKRPiBWP)
- Związek Sybiraków
- Federacja Stowarzyszeń Weteranów i Sukcesorów Walk o Niepodległość RP
Informację o działających organizacjach, można znaleźć również na stronie Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych:
https://www.kombatanci.gov.pl/index.php/pl/kontakt/organizacje-spo%C5%82eczne-zrzeszaj%C4%85ce-kombatant%C3%B3w-i-ofiary-represji
W każdej z tych organizacji możesz poprosić o pomoc w kontakcie z lokalnym Świadkiem Polskiej Historii.
Pamiętaj, że zawsze możesz poprosić nauczyciela albo rodzica o pomoc i radę.
8. Zaplanuj poszczególne etapy. Pomoże to Wam zorganizować pracę:
- Znalezienie świadka
- Przygotowanie pytań
- Ustalenie terminu spotkania
- Nagranie spotkania, ewentualny montaż
- Opublikowanie pracy
- Wysłanie zgłoszenia
9. O czym muszę pamiętać przy realizacji materiału?
Uczestnicy wydarzeń, których konkurs dotyczy to osoby w podeszłym wieku, zasługujące na właściwy szacunek. Nie zaskocz nikogo dzwoniąc lub pukając do drzwi. Zapowiedz wcześniej swoją wizytę lub skontaktuj się z opiekunem, aby osoba, z którą planujecie wywiad była przygotowana.
10. Realizacja materiału
Możesz zrobić zdjęcie lub krótki film telefonem, a następnie zmontować go ogólnodostępnym oprogramowaniem. Upewnij się, że jakość dźwięku i nagrania jest dobra.
Zadbaj o prawa autorskie do muzyki w tle o ile planujesz ją zastosować. Utworów, których można użyć bezpłatnie, należy szukać na platformach oferujących utwory na licencjach Creative Commons.
11. Publikowanie gotowych prac
Pamiętaj o umieszczeniu swojej Pracy na platformie lub stronie, która jest ogólnie dostępna (YouTube, strona szkoły czy Facebook). W innym przypadku organizator nie będzie mógł się z nią zapoznać.
12. Jakie są nagrody?
- Maksymalna łączna pula nagród finansowych to 125 tys. zł,
– Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych: do 75 tys. zł,
– Instytut Strat Wojennych im. Jana Karskiego: do 50 tys. zł. - Organizator przewidział także nagrody specjalne. Wybrani laureaci wezmą udział w uroczystościach patriotycznych za granicą w 2026 r. w ramach Delegacji Państwowej, a koszt pokrywają organizatorzy (wyjazd grupowy z udziałem przedstawicieli Polski na ważne uroczystości).
13. Kto będzie oceniał prace?
Zgłoszenia oceni Komisja Konkursowa powołana przez obie instytucje.
14. Gdzie można znaleźć szczegółowe informacje o konkursie?
Szczegóły, regulamin i aktualności są publikowane na stronach internetowych obu instytucji:
oraz w mediach społecznościowych.
15. Kto odpowiada na pytania uczestników?
Obie instytucje wyznaczyły osoby do kontaktu (m.in. nr tel. 22 276 77 95,
