Konzentrationslager Dachau, niemiecki obóz koncentracyjny, powstały w 1933 roku w Niemczech, miał być „wzorem” zarówno pod względem funkcjonowania jak i przewidzianej infrastruktury.
Początkowo przeznaczono go dla przeciwników reżimu nazistowskiego. Jego pierwszymi więźniami byli komuniści, duchowni, socjaliści i chadecy. W późniejszym okresie do obozu były przysyłane również grupy Żydów, Romów i Sinti, Świadków Jehowy i homoseksualistów.
Podczas wojny znaleźli się w Dachau przede wszystkim więźniowie z Polski, Związku Radzieckiego, Belgii, Czech, Holandii oraz Francji. Pełnił on także rolę głównego obozu dla duchownych kościołów chrześcijańskich (przez Dachau przeszło 1773 księży z Polski, zmarło 868). Pierwsze transporty polskich księży rozpoczęły się w kwietniu 1940 roku. W tym roku też, zwieziono duchownych z innych obozów, takich jak Sachsenhausen czy Mauthausen-Gusen i Oranienburga. Ks. Arcybiskup Kazimierz Majdański pisał: Więzień był człowiekiem, który, po przekroczeniu bramy obozowej, tracił wszystkie ludzkie prawa i stawał się niewolnikiem totalnym. Był skazany na wiele tortur. Ich epilogiem miała być śmierć. Jej egzekutorzy nosili nawet na swych mundurach symbole śmierci.
Deportacja żydowskich obywateli z Baden-Baden do KL Dachau, 10 listopada 1938 Fot. Archiwum Narodowe
Według obozowej dokumentacji przez obóz przewinęło się od 200 do 250 tysięcy więźniów, a zginęło ponad 40 tysięcy. Są to jednak tylko dane szacunkowe. W obozie powiększanym i rozbudowanym o wiele podobozów znajdowały się także krematorium i komora gazowa. Więźniowie poddani codziennemu terrorowi byli rozstrzeliwani, osadzani w tzw. „bunkrze”, torturowani oraz dokonywano na nich eksperymentów pseudomedycznych. Katorżnicza praca więźniów m.in. w fatalnych (podziemnych) warunkach na rzecz niemieckiego przemysłu wojennego wraz z systemem bestialskich kar stały się rzeczywiście „wzorową” ilustracją zwyrodnień do jakich prowadzi totalitarna ideologia.
Więźniowie podczas apelu, zdjęcie propagandowe SS Fot.Archiwum Narodowe
Na wieść o zbliżaniu się wojsk alianckich, również w Dachau organizowano ewakuację, czyli tzw. marsze śmierci. Po wyzwoleniu obozu przez Amerykanów ocalało ponad 30 tysięcy więźniów. Szok, jaki przeżyli Wyzwoliciele na widok więzionych, powiedział wszystko. Amerykański dowódca płk. William Quinn raportował: „Dachau i śmierć są synonimami”. Od 1945 do 1948 rozpoczęła się seria rozpraw przeciwko niemieckim oprawcom (niestety, tylko nielicznych zbrodniarzy udało się osądzić). Obecnie, na terenie obozu znajduje się Muzeum - Miejsce Pamięci Dachau.
PG
